Raz na cztery lata zdarza się taka impreza sportowa, która przykuwa uwagę całego lub prawie całego świata. W tym roku przykuwa nawet bardziej, ponieważ odbywa się w Brazylii, czyli kraju który zdefiniował futbol na nowo i uczynił z piłki nożnej swój znak rozpoznawczy i towar eksportowy. Nawet jeśli aktualni reprezentanci Brazylii nie serwują swoim rodakom i sympatykom na całym świecie aż tak pięknego widowiska jak ich legendarni poprzednicy, to skojarzenie Brazylia – piłka nożna trzyma się mocno. Jaki to ma związek z tematyką tego bloga? Wcale nie taki mały, dlatego że oddziaływanie takiej imprezy daleko wykracza poza wymiar sportowy. Dlatego nie powinno dziwić zainteresowanie świata nauki piłkarskim mundialem.
Proponuję zajrzeć do portali zawierających pełne teksty z czasopism naukowych. Możemy szukać konkretnych tematów związanych z mistrzostwami albo spróbować ogólnego wyszukiwania i zobaczyć co dana baza może nam zaoferować. Dzięki temu trafimy także na tematy, których się nie spodziewaliśmy.
Oto kilka przykładów. Proponuję zacząć od portalu Cambridge Journals (wejście do tego i wszystkich opisanym w tym odcinku portali przez stronę Biblioteki –> E-źródła –> Bazy danych – portale).
Wyników nie pojawia się może zbyt wiele, ale są bardzo ciekawe. Okazuje się, że duże imprezy sportowe, takie jak mistrzostwa świata w piłce nożnej skłaniają do naukowej refleksji na tematy wydawałoby się od futbolu odległe, jak na przykład medycyna i epidemiologia. Z kolei związek sportu i polityki był wielokrotnie analizowany, jednak w zależności od tego jaki kraj bądź kraje wielką sportową imprezę organizują, pojawia się nowy kontekst historyczny i społeczny.
W portalu Oxford Journals również udało się znaleźć ciekawe i nieoczekiwane wyniki. Okazuje się, że mundiale oprócz emocji sportowych zostawiają po sobie ślady we wzornictwie. Bardziej oczywistym aspektem piłkarskiego święta jest wzmożony napływ turystów do kraju gospodarza w czasie trwania imprezy. Takich analiz znajdziemy więcej, także w innych portalach. Ale mundial to sprawa globalna, jego oddziaływanie można zaobserwować także z dala od sportowych aren. Na przykład w dniach meczów reprezentacji podczas mundialu w 2010 r. w Anglii o 37,5% wzrastała liczba napaści, których ofiarami byli w większości młodzi mężczyźni.
Zajrzyjmy teraz do portalu JSTOR. Tutaj znalazły się (między innymi) wyniki ukazujące mistrzostwa świata w piłce nożnej w jeszcze innym świetle. Czy można skutecznie przewidywać wyniki meczów? Są uczeni, którzy próbowali zastosować do tego celu podejście bayesowskie. Żeby sprawdzić na ile się to udało, trzeba zajrzeć do artykułu.
Także giełdy nie są obojętne wobec zdarzeń na arenach mundialu, o czym przekonują autorzy dwóch artykułów, które również znalazłem w portalu JSTOR:
Okrągły znaczek po lewej stronie obok tytułu artykułu oznacza, że pełny tekst jest dostępny poza portalem. Klikając na tytuł artykułu przejdziemy na nowy ekran gdzie znajdzie się obiecany link (Article on external site).
Z kolei w portalu Springer Link, naturalnie obok innych wyników, znalazły się analizy dotyczące wpływu organizacji tak dużej imprezy sportowej na zmniejszanie poziomu ubóstwa oraz kwestie korupcji przy przyznawaniu przez FIFA (Międzynarodową Federację Piłki Nożnej) praw do organizacji kolejnych mundiali.
To niejedyny trudny temat analizowany przy okazji mistrzostw świata, przykład na obrazku poniżej również pochodzi z portalu Springer Lnik.
Proponuję zajrzeć jeszcze do portalu Wiley Online Library, gdzie znajdziemy między innymi teksty dotyczące wpływu mundiali na handel międzynarodowy oraz dyplomację.
Na koniec wpadnijmy jeszcze do bazy EBSCO. A tam między innymi o związku między piłkarskim świętem a alkoholem oraz o niezręczności związanej ze sponsorami mundialu, czyli producentami niezdrowych napojów i żywności typu fast-food i tym jak to się ma do promocji zdrowego odżywiania i walki z otyłością wśród dzieci i młodzieży. Jak widać na obrazku poniżej czasem pełny tekst jest dostępny bezpośrednio z bazy EBSCO (wtedy wystarczy kliknąć na Pełny tekst PDF), a czasem trzeba skorzystać z odsyłacza do innej bazy.
Samo wyszukiwanie materiałów na tematy okołomundialowe nie jest skomplikowane, właściwie nie różni się niczym od wyszukiwania bardziej standardowych treści. Mam nadzieję, że ten odcinek udowodnił, że warto w naszych bazach poszukać także treści „niestandardowych”.
